Máy in mã vạch là gì? Lịch sử hình thành và Ứng dụng thực tế

Máy in mã vạch là gì? Máy in mã vạch là một thiết bị ngoại vi chuyên dụng sử dụng công nghệ in nhiệt để tạo ra mã vạch và thông tin lên tem nhãn dính, giúp định danh và quản lý sản phẩm nhanh chóng, chính xác.

Lịch sử máy in mã vạch bắt đầu với sự ra đời của mã vạch vào những năm 1950 và chiếc máy in đầu tiên được IBM giới thiệu vào năm 1974 sử dụng công nghệ in nhiệt trực tiếp. Tại Việt Nam, máy in mã vạch đóng vai trò quan trọng, được 90% doanh nghiệp thương mại điện tử sử dụng và thị trường được dự báo đạt 100 triệu USD vào năm 2025.

Máy in mã vạch giúp định danh và tự động hóa quy trình trong nhiều ngành từ bán lẻ (in tem giá, tem khuyến mãi), logistics & kho vận (in tem vận đơn, tem kho), sản xuất (in tem linh kiện và sản phẩm) đến y tế (in vòng tay bệnh nhân, tem thuốc và xét nghiệm)

Đây là bài viết chi tiết đầu tiên trong chuỗi hướng dẫn của Thế Giới Mã Vạch. Để có cái nhìn tổng thể từ A-Z, hãy khám phá “Cẩm nang toàn diện về máy in mã vạch cho người mới”.

Vậy chính xác, máy in mã vạch là gì và khác máy in thường ra sao?

Máy in mã vạch là một thiết bị ngoại vi chuyên dụng kết nối với máy tính, được thiết kế với một mục đích duy nhất: in thông tin, hình ảnh và mã vạch lên các loại tem nhãn (decal) có keo dính. Thay vì dùng công nghệ in laser hay in phun, nó hoạt động hoàn toàn dựa trên nguyên lý in nhiệt – dùng nhiệt lượng từ đầu in để tạo ra hình ảnh trên bề mặt tem.

Điểm khác biệt lớn nhất và dễ nhận thấy nhất so với máy in văn phòng chính là ở vật liệu và cách thức vận hành. Nếu máy in thông thường sử dụng giấy A4 dạng tờ, thì máy in mã vạch sử dụng vật liệu dạng cuộn, bao gồm decal và ruy băng mực (ribbon). Thiết kế này cho phép máy in hàng loạt tem nhãn một cách liên tục với tốc độ cao, tối ưu cho việc in từng con tem riêng lẻ với kích thước tùy chỉnh – điều mà máy in A4 không thể làm được hiệu quả.

Trong khi máy in văn phòng dùng để in tài liệu, hình ảnh trên giấy, thì máy in mã vạch là công cụ chuyên dụng để tạo ra “tem định danh” cho sản phẩm, tài sản một cách nhanh chóng, bền bỉ và chuyên nghiệp.

Máy in mã vạch là gì?
Máy in mã vạch là gì?

Máy in mã vạch ra đời và phát triển như thế nào?

Máy in mã vạch chính thức ra đời vào năm 1974 với công nghệ in nhiệt trực tiếp, đánh dấu sự khởi đầu cho một hành trình phát triển không ngừng từ những thiết bị sơ khai đến các máy in thông minh, đa kết nối và được ứng dụng rộng rãi trong mọi lĩnh vực như ngày nay.

Nguồn gốc

  • 1948: Nernard Silver và Norman Joseph Woodland bắt đầu nghiên cứu mã vạch để tự động thu thập thông tin sản phẩm tại quầy thanh toán.
  • 1949: Woodland và Silver nộp bằng sáng chế cho hệ thống mã vạch tuyến tính.
  • 1952: Woodland và Silver xây dựng đầu đọc mã vạch đầu tiên và được cấp bằng sáng chế cho hệ thống mã vạch.
  • 1974: Hiệp hội Mã vạch Quốc tế (AIM) được thành lập để thúc đẩy việc sử dụng mã vạch trên toàn cầu. Đồng thời, công ty IBM giới thiệu máy in mã vạch đầu tiên trong dự án Supermarket Checkout System (SCOS). Máy in mã vạch này sử dụng công nghệ in nhiệt trực tiếp.

Phát triển

Phát triển máy in mã vạch (1970 – 1990):

  • Vào những năm 1970: Các công ty như Monarch Marking, Intermec và Zebra Technologies đã phát triển các máy in mã vạch đầu tiên sử dụng công nghệ in nhiệt hoặc in kim.
  • 1980: Công nghệ in nhiệt gián tiếp được phát triển, cho phép máy in mã vạch in lên các bề mặt như decal khác nhau.
  • 1984: Máy in mã vạch dạng bảng cuộn (roll-fed) được giới thiệu, cho phép in mã vạch liên tục trên các cuộn nhãn.
  • Vào những năm 1990: Công nghệ in được phát triển, tạo ra các máy in mã vạch có chất lượng in cao hơn và tốc độ in nhanh hơn. Ngoài ra, thiết bị này cũng trở nên phổ biến do giá cả phải chăng và dễ sử dụng.

Cải tiến và áp dụng rộng rãi (1990 – nay):

  • Máy in mã vạch trở nên nhỏ gọn, dễ sử dụng hơn và có khả năng kết nối mạng.
  • Công nghệ in mã vạch được áp dụng rộng rãi trong các lĩnh vực như logistics, y tế, sản xuất, thư viện, và quản lý tài sản.
  • Sự phát triển của mã vạch 2D (như QR code) và công nghệ không dây (Bluetooth, Wifi) tạo điều kiện thuận lợi cho việc sử dụng máy in mã vạch di động phổ biến hơn.

Tương lai

  • Dự tính trong tương lai, máy in mã vạch sẽ được phát triển tích hợp với công nghệ Internet of Things (IoT), trí tuệ nhân tạo (AI) và dữ liệu lớn (Big Data) để tối ưu hóa quá trình theo dõi và quản lý.
  • Sự phát triển của in 3D và công nghệ in mới sẽ mở ra khả năng in mã vạch trực tiếp lên sản phẩm hoặc vật liệu khác nhau.
  • Việc sử dụng máy in mã vạch sẽ được mở rộng trong các lĩnh vực mới như du lịch, giải trí và an ninh.

Trong một nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Thương mại Điện tử Việt Nam (VECOM) vào năm 2020 cho thấy:

  • 90% các doanh nghiệp thương mại điện tử (TMĐT) tại Việt Nam sử dụng máy in mã vạch để in mã vận đơn và quản lý kho hàng.
  • Việc áp dụng in mã vạch giúp các doanh nghiệp TMĐT giảm thiểu tỷ lệ giao hàng sai sót xuống còn 5%, cải thiện đáng kể tỷ lệ hài lòng của khách hàng.
  • Ước tính, thị trường máy in mã vạch tại Việt Nam đạt giá trị 100 triệu USD vào năm 2025, cho thấy nhu cầu ngày càng tăng của các doanh nghiệp trong việc áp dụng công nghệ này.

Như trên là thông tin về sự ra đời, phát triển và dự báo xu hướng phát triển trong tương lai mà bạn có thể tham khảo để hiểu hơn về thiết bị này. 

Kế đến sẽ là các thông tin về ứng dụng thực tế của máy in mã vạch trong các lĩnh vực, ngành nghề hiện nay:

Máy in mã vạch được ứng dụng vào những việc gì?

Từ một cửa hàng tạp hóa nhỏ đến một nhà máy sản xuất khổng lồ, máy in mã vạch đã trở thành một công cụ không thể thiếu, len lỏi vào mọi quy trình vận hành. Dưới đây là những ứng dụng thực tế và quan trọng nhất của thiết bị này trong các ngành nghề phổ biến tại Việt Nam.

Trong bán lẻ và siêu thị

Đây là lĩnh vực mà máy in mã vạch phát huy vai trò rõ rệt nhất. Bạn có thể bắt gặp thành phẩm của chúng ở khắp mọi nơi trong một cửa hàng hay siêu thị.

  • Loại tem thường in: Tem giá sản phẩm, tem phụ (chứa thông tin tiếng Việt cho hàng nhập khẩu), tem cân điện tử (in trọng lượng và thành tiền), tem khuyến mãi, tem giảm giá.
  • Lợi ích mang lại: Việc này giúp đảm bảo giá trên kệ và giá tại quầy thu ngân luôn đồng nhất, giảm thiểu sai sót và tăng tốc độ thanh toán. Khi có chương trình khuyến mãi, hàng ngàn sản phẩm có thể được thay giá một cách nhanh chóng và chuyên nghiệp, thay vì phải ghi tay tốn nhiều công sức.
Máy in mã vạch in tem giá, tem phụ trong bán lẻ siêu thị
Máy in mã vạch in tem giá, tem phụ trong bán lẻ siêu thị

Trong kho vận và logistics

Đối với ngành logistics và thương mại điện tử, máy in mã vạch được xem là “xương sống” của toàn bộ quy trình quản lý và giao nhận.

  • Loại tem thường in: Tem dán thùng carton, tem vận đơn (shipping label), tem quản lý vị trí kệ hàng (shelf label), tem quản lý tài sản kho.
  • Lợi ích mang lại: Mỗi một kiện hàng, từ lúc nhập kho cho đến khi giao đến tay khách hàng, đều được định danh bằng một mã vạch duy nhất. Điều này giúp tự động hóa khâu phân loại, theo dõi vị trí đơn hàng theo thời gian thực, quản lý xuất-nhập-tồn kho chính xác và giảm tỷ lệ thất thoát hàng hóa xuống mức tối thiểu.
Máy in mã vạch in tem dán thùng, tem vận đơn, tem kệ hàng trong kho vận và logistics
Máy in mã vạch in tem dán thùng, tem vận đơn, tem kệ hàng trong kho vận và logistics

Trong y tế và chăm sóc sức khỏe

Trong môi trường y tế, sự chính xác là yếu tố sống còn. Máy in mã vạch đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo an toàn cho bệnh nhân.

  • Loại tem thường in: Vòng đeo tay nhận dạng bệnh nhân, tem dán ống nghiệm, tem túi máu, tem hồ sơ bệnh án, tem chia liều thuốc.
  • Lợi ích mang lại: Việc mã hóa thông tin bệnh nhân trên vòng tay giúp các y bác sĩ xác định đúng người, đúng thuốc, đúng liều lượng và đúng thời điểm. Tương tự, việc dán tem mã vạch lên các mẫu xét nghiệm giúp loại bỏ hoàn toàn nguy cơ nhầm lẫn mẫu, đảm bảo kết quả chẩn đoán chính xác.
Máy in mã vạch in tem sổ khám bệnh, tem ống nghiệm trong y tế
Máy in mã vạch in tem sổ khám bệnh, tem ống nghiệm trong y tế

Trong sản xuất và chế tạo

Tại các nhà máy, xưởng sản xuất, máy in mã vạch giúp theo dõi và kiểm soát toàn bộ vòng đời của một sản phẩm.

  • Loại tem thường in: Tem quản lý linh kiện, tem bo mạch điện tử, tem sản phẩm (chứa số serial/IMEI), tem quản lý quy trình (Work-in-Process – WIP), tem QC (kiểm tra chất lượng).
  • Lợi ích mang lại: Các loại tem nhãn chuyên dụng (tem bạc, tem chịu nhiệt) được in ra để dán lên từng linh kiện, giúp theo dõi chúng qua mọi công đoạn lắp ráp. Khi một sản phẩm hoàn thiện, tem mã vạch chứa số sê-ri giúp doanh nghiệp quản lý bảo hành và truy xuất nguồn gốc sản phẩm một cách dễ dàng khi cần thiết.
Máy in mã vạch in tem bo mạch, tem thông số trong sản xuất và chế tạo
Máy in mã vạch in tem bo mạch, tem thông số trong sản xuất và chế tạo

Trong bất kỳ ngành nghề nào, việc áp dụng công nghệ mã vạch thông qua những chiếc tem nhãn nhỏ bé chính là một bước đi chiến lược, hướng tới sự quản lý thông minh và hiệu quả hơn.

Sau khi thấy được những ứng dụng quan trọng và đa dạng của máy in mã vạch, có lẽ bạn sẽ muốn tìm hiểu sâu hơn về lịch sử ra đời cũng như các khía cạnh kỹ thuật đã làm nên công nghệ mang tính cách mạng này.

Khám phá các khía cạnh khác của máy in mã vạch

Như vậy, bạn đã cùng chúng tôi nhìn lại chặng đường ra đời và phát triển của máy in mã vạch. Để có cái nhìn toàn diện hơn và hiểu rõ cách ứng dụng công nghệ này một cách hiệu quả, mời bạn tham khảo thêm các bài viết liên quan:

Có thể thấy máy in mã vạch không chỉ đơn thuần là một thiết bị in ấn, mà là một công cụ chuyên dụng hoạt động dựa trên công nghệ in nhiệt để tạo ra các tem nhãn định danh chính xác. Với lịch sử phát triển lâu dài, nó đã chứng tỏ vai trò không thể thiếu trong việc tự động hóa quy trình và tối ưu hóa vận hành trong hầu hết các ngành công nghiệp hiện đại, từ bán lẻ, kho vận cho đến y tế và sản xuất.

Hy vọng qua bài viết này, bạn đã có được câu trả lời toàn diện cho câu hỏi “máy in mã vạch là gì?”.

Cần tư vấn máy in mã vạch? Đến với Thế Giới Mã Vạch

Nếu bạn đang tìm kiếm một chiếc máy in mã vạch phù hợp cho doanh nghiệp của mình hoặc cần tư vấn thêm về các giải pháp quản lý, đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi.

Tại Thế Giới Mã Vạch, chúng tôi cam kết không chỉ cung cấp sản phẩm chính hãng, chất lượng mà còn mang đến dịch vụ hỗ trợ và chính sách hậu mãi tận tâm trong suốt vòng đời của thiết bị.

Khám phá ngay các dòng máy in mã vạch chính hãng của chúng tôi:

XEM TẤT CẢ MÁY IN MÃ VẠCH

Hoặc liên hệ trực tiếp để được các chuyên gia của chúng tôi tư vấn miễn phí:

  • Hotline: 19003438
  • Email: sales@thegioimavach.com

Ngoài ra, bạn có thể ghé trực tiếp đến Thế Giới Mã Vạch để trải nghiệm trực tiếp  về máy.

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *